زمان تقریبی مطالعه: 2 دقیقه
 

تعارض مطلق و مقید





تعارض مطلق و مقید، تنافی مدلول دلیل مطلق با مدلول دلیل مقیّد را می‌گویند.


۱ - تعریف



یکی از اقسام تعارض ادله لفظی ، تعارض مطلق و مقید است، که به معنای تنافی میان مدلول دو دلیلی است که یکی از آن دو مطلق و دیگری مقید می‌باشد.

۲ - اقسام مطلق و مقید



مطلق و مقیدی که از سوی شارع مقدس وارد می‌شود به دو صورت است:
۱. گاهی آن دو از نظر نفی و اثبات مختلف می‌باشند، مانند: «اعتق رقبة» و «لا تعتق رقبة کافرة». قدر متیقن از مسئله حمل مطلق بر مقید، همین فرض است؛ یعنی مقید، قرینه بر این است که مراد جدی از مطلق همان معنای مقید است.
۲. گاهی آن دو از نظر نفی و اثبات یکسان می‌باشند، مثل این که هر دو مثبت باشند، مانند: «اعتق رقبة» و «اعتق رقبة مؤمنة». در حکم این صورت، اختلاف وجود دارد؛مشهور اصولی‌ها در این مورد، مطلق را بر مقید حمل نموده‌اند.
[۳] کفایة الاصول، فاضل لنکرانی، محمد، ج۳، ص۵۶۵.
[۴] اصول فقه، رشاد، محمد، ص۱۷۱.


۳ - پانویس


 
۱. الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة، اصفهانی، محمد حسین، ص۲۱۹.    
۲. الرسائل، خمینی، روح الله، ج۲، ص۲۲.    
۳. کفایة الاصول، فاضل لنکرانی، محمد، ج۳، ص۵۶۵.
۴. اصول فقه، رشاد، محمد، ص۱۷۱.
۵. الموجز فی اصول الفقه، سبحانی تبریزی، جعفر، ص۲۲۹.    


۴ - منبع


فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۳۳۸، برگرفته از مقاله «تعارض مطلق و مقید».    





آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.